USD
EUR
RUB
ENG
- Առանձնահատուկ շնորհակալություն իմ պաշտպաններին, Աստված բոլորիս հետ․ Գայանե Հակոբյան
- Նույնիսկ Ադրբեջանի ղեկավար Նարիմանովը ճանաչեց ԼՂ-ն Հայաստանի անբաժան մաս, կապիտուլյանտ հողատուներ
- «Մենք վճռականորեն մերժում ենք Փաշինյանի դիրքորոշումը»․ «Միասին» շարժումը դիմել է ՌԴ ղեկավարությանը
- Ադրբեջանը կրակ է բացել ԶՈՒ զինծառայողներին տեղափոխող մեքենայի վրա․ ՊՆ
- ՌԴ ՊՆ-ն՝ Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակի մասին
- Հայաստանը 3-4 տարում էլեկտրաէներգիայի 25%-ը կստանա արևից. Հայկ Հարությունյան
- ԱՄՆ դեսպանը հանդիպել է Սյունիքի մարզպետ Ռոբերտ Ղուկասյանին
- Մարմարիկի ջրամբարի մոտակայքում փրկարարները հայտնաբերել են մոլորված քաղաքացուն
- Արցախի ԱԳ նախարարը գրություն է ստացել Ֆրանսիայի Օվերն-Ռոն-Ալպ շրջանի նախագահից
- Դևդորակի թունելը հունիսի 15-ից 17-ը փակ է լինելու բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար․ ՀՀ դեսպանությանը կից մաքսային կցորդ
Լեռնակերտի պեղումներում բացվել են միջին բրոնզից ուշ բրոնզի անցման փուլին վերագրվող թաղումներ
14:59 28 Մարտ 2023
ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնի և ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի հնագետները պեղումներ են իրականացրել Լեռնակերտի N 1 դամբանադաշտում:
ԳԱԱ-ից հայտնում են, որ բացվել են միջին բրոնզից ուշ բրոնզի անցման փուլին (Ք.ա. XVI դ. II կես-XV դ. I կես) վերագրվող թաղումներ, որոնցում միաժամանակ հանդիպել են և՛ միջինբրոնզեդարյան կարմիրբերդյան, և՛ ուշբրոնզեդարյան առարկաներ։ Անցումային փուլի (միջին բրոնզից ուշ բրոնզ) այս դամբաններն ունեն 5-15 մետր տրամագծով հենապատ-կրոմլեխ։ Խցերը հիմնահողային են՝ ուղղված հյուսիս-հարավ։ Ուշ բրոնզի տարբեր փուլերին վերագրվող թաղումներում աճյունը դրված է եղել դիադրման և վերաթաղման եղանակներով։ Այս դամբաններում ուղեկցող գույքը խեցանոթներն են, հազվադեպ՝ ուլունքներ։ Երկաթի դարի վաղ շրջափուլին վերաբերող դամբաններն ունեն հենապատ-կրոմլեխներ (8-20 մ տր.), մանր քարերից կազմված ոչ բարձր թմբեր և արևելք-արևմուտք ուղղված սալարկղային խցեր։ Երկաթեդարյան իջեցուկ դամբաններում փաստագրվել են խմբային եղանակով արված թաղումներ։ Բացահայտվել է, որ այս դամբանախմբում խեղված չորս դամբաններն արևելյան հատվածում ունեն կցակառույցներ՝ նախատեսված թաղումն ուղեկցող գույքի համար։
Երկաթեդարյան ամրոց Վարի Բերդի բլրի արևելյան լանջին օդալուսանկարահանման միջոցով հավաստվել է «անվաձև» կառույց, որը բաղկացած է կից շրջանաձև այլ կառույցներից։ «Անվաձև» կառույցներ Հայաստանում հայտնի են Արագածի նախալեռներում, որտեղ դրանք հանդիպում են «անապատի օդապարուկներ» կոչված հուշարձանների համատեքստում։ «Անվաձև» կառույցի մնացորդներ փաստագրվել է նաև Արագած լեռան ամենաբարձրադիր հնավայրում՝ Կարմիր Սարում, որտեղ պեղումներով բացահայտվել են վիշապ քարակոթողների կուտակում՝ իրենց նախնական միջավայրում։ Լեռնակերտի օրինակն առանձնահատուկ է նրանով, որ այն առաջին անգամ փաստագրվում է ամրոցի համատեքստում։ Սակայն վերջինիս գործառույթը դեռ պարզ չէ։
Պեղումներով գտնվել են մեծ թվով խեցեղեն և քարե առարկաներ՝ անոթներ, աղորիքներ, անվակներ և այլն, կենդանական ոսկորներ՝ հիմնականում ընտանի՝ մանր և խոշոր եղջերավոր անասուններ։
Լեռնակերտի պեղումները կարևորվում են ուշբրոնզեդարյան հասարակության ուսումնասիրության առումով։ Մասնավորապես, լայն արձագանք է գտել Լեռնակերտի հնագույն ԴՆԹ-ի հետազոտությունը, որը ցույց է տալիս, որ համաժամանակյա, սակայն տարբեր դամբանախմբերում արված թաղումներում բացված կմախքները ազգակցական կապեր չեն ունեցել։ Դա վկայում է, որ համայնքներում ապրել են տարբեր գերդաստաններ։
Լեռնակերտի ուշբրոնզեդարյան լանդշաֆտի ձևափոխությունների դինամիկայի հետազոտությունը հնարավորություն է տալիս մեկ համալիրում երկու ամրոցների տվյալներով հետևել պաշտպանական համակարգի ձևավորման, կառուցման գործընթացներին։ Շնորհիվ Լեռնակերտի դամբանադաշտի տվյալների՝ Արթիկի, Հառիճի, Հոռոմի, Մաստարայի, Թալինի և Լճաշենի տվյալների հետ բաղդատման, ուրվագծելի են դառնում ուշ բրոնզի դարում բարդ հասարակությունների ձևավորման գործընթացները։ Ամրոցներում, դամբանադաշտերում նշմարվում են ինչպես առանձնաշնորհյալների, այնպես էլ զինվորների, կրոնական սպասավորների և առևտրականների խմբերը։
Պեղումների արդյունքների վերաբերյալ հոդվածներ են տպագրվել հայաստանյան և արտասահմանյան պարբերականներում, զեկուցվել են ինչպես տեղական, այնպես էլ արտասահմանյան գիտաժողովներում։
Լեռնակերտի հնագիտական արշավախումբը գործել է ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնի, ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի, Գիտության պետական կոմիտեի և Հայագիտական հետազոտությունների և ուսումնասիրությունների ազգային ասոցիացիայի (NAASR) համաֆինանսավորումներով՝ «Արագած լեռան հյուսիս-արևմտյան լանջերի բրոնզեդարյան լանդշաֆտի ձևափոխման միտումները» թեմայի շրջանակներում։
Լրահոս
- Հայաստանը 3-4 տարում էլեկտրաէներգիայի 25%-ը կստանա արևից. Հայկ Հարությունյան 23:56 9 Հունիս 2023
- ԱՄՆ դեսպանը հանդիպել է Սյունիքի մարզպետ Ռոբերտ Ղուկասյանին 23:40 9 Հունիս 2023
- Մարմարիկի ջրամբարի մոտակայքում փրկարարները հայտնաբերել են մոլորված քաղաքացուն 23:28 9 Հունիս 2023
- Առանձնահատուկ շնորհակալություն իմ պաշտպաններին, Աստված բոլորիս հետ․ Գայանե Հակոբյան 23:16 9 Հունիս 2023
- Արցախի ԱԳ նախարարը գրություն է ստացել Ֆրանսիայի Օվերն-Ռոն-Ալպ շրջանի նախագահից 23:14 9 Հունիս 2023
- Դևդորակի թունելը հունիսի 15-ից 17-ը փակ է լինելու բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար․ ՀՀ դեսպանությանը կից մաքսային կցորդ 22:54 9 Հունիս 2023
- Նույնիսկ Ադրբեջանի ղեկավար Նարիմանովը ճանաչեց ԼՂ-ն Հայաստանի անբաժան մաս, կապիտուլյանտ հողատուներ 22:48 9 Հունիս 2023
- «Մենք վճռականորեն մերժում ենք Փաշինյանի դիրքորոշումը»․ «Միասին» շարժումը դիմել է ՌԴ ղեկավարությանը 22:41 9 Հունիս 2023
- ՀՀ ԱԳՆ Պատվո շքանշան է շնորհվել հայ-բելգիական խորհրդարանական բարեկամական խմբի քարտուղարին 22:29 9 Հունիս 2023
- ՄԻ պաշտպանը Լիբերալ քաղաքականության դպրոցի սաների հետ հանդիպմանը նաև առանձնացրել է անհադուրժողականությանը, ատելության խոսքի տարածմանն ու ծայրահեղ բևեռացմանը 22:13 9 Հունիս 2023
- Նախագահ Խաչատուրյանի հրամանագրերով դատավորներ են նշանակվել 22:00 9 Հունիս 2023
- ՌԴ փոխարտգործնախարարը հայտնել է, որ Մոսկվան օգնում է Երեւանին եւ Բաքվին խաղաղության պայմանագրի մշակման հարցում 21:48 9 Հունիս 2023
- Գարեգին Բ-ն իր պատգամը բերեց միաբանական համագումարի մասնակիցներին 21:37 9 Հունիս 2023
- Ադրբեջանը կրակ է բացել ԶՈՒ զինծառայողներին տեղափոխող մեքենայի վրա․ ՊՆ 21:33 9 Հունիս 2023
- Պուտինը կոչ է արել ակտիվորեն զարգացնել «Պատրաստված է ԱՊՀ-ում» ապրանքանիշը և մեծացնել համագործակցությունը տարածաշրջանում 21:25 9 Հունիս 2023
- Վայոց ձորում կասեցվել է հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունը 21:10 9 Հունիս 2023
- Համաշխարհային բանկը կշարունակի աջակցել Հայաստանին. Սեբաստիան Մոլինեուսը՝ Տիգրան Խաչատրյանին 20:54 9 Հունիս 2023
- ՌԴ ՊՆ-ն՝ Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակի մասին 20:46 9 Հունիս 2023
- Բաքվի հայտարարությունն անհիմն է, մետալուրգիական գործարանը կառուցվելու է բոլոր բնապահպանական նորմերին համապատասխան․ ՇՄՆ 20:41 9 Հունիս 2023
- Օգոստոսին Երեւանում Արբիտրաժային կենտրոն կբացվի. Գրիգոր Մինասյանն ու Անդրեա Վիկտորինը այցելել են շինհրապարակ 20:28 9 Հունիս 2023
Փոխկապակցված նորություններ
-
10:48
7 Հունիս 2023
Թումոյի այգում ներկայացվում են Արամ Խաչատրյանի ստեղծագործությունները. Առաջինը «Գայանե» բալետն էր
Թումոյի այգում ներկայացվում են Արամ Խաչատրյանի ստեղծագործությունները. Առաջինը «Գայանե» բալետն էր
-
16:18
6 Հունիս 2023
20-րդ դարի մեծագույն կոմպոզիտոր, ուսուցիչ Արամ Խաչատրյանի ծննդյան 120-ամյակն է
20-րդ դարի մեծագույն կոմպոզիտոր, ուսուցիչ Արամ Խաչատրյանի ծննդյան 120-ամյակն է
-
16:15
6 Հունիս 2023
«Արամ Խաչատրյանի արվեստը միշտ այժմեական է». պանթեոնում խնկարկել են նրա հիշատակը
«Արամ Խաչատրյանի արվեստը միշտ այժմեական է». պանթեոնում խնկարկել են նրա հիշատակը
